Czy jednoskładnikowa
antykoncepcja
hormonalna wpływa
na skórę? Rozważania
dermatologiczne

Jednoskładnikowa antykoncepcja hormonalna – co to jest?

Podstawowe rozróżnienie, jakiego możemy dokonać w ramach antykoncepcji hormonalnej, to podział na antykoncepcję dwuskładnikową i jednoskładnikową. Antykoncepcja jednoskładnikowa zawiera tylko jeden hormon – progestagen, natomiast dwuskładnikowa ma w składzie również estrogen. Oba rodzaje antykoncepcji wykazują podobne działanie i porównywalną skuteczność, jeśli chodzi o zapobieganie ciąży. Jednak brak estrogenu w antykoncepcji jednoskładnikowej sprawia, że jest to metoda powodująca mniej działań niepożądanych oraz bezpieczniejsza dla niektórych grup kobiet, zwłaszcza tych po czterdziestce, palących papierosy, z nadwagą lub otyłością, mających w rodzinie osobę, która przeszła zawał lub udar przed 50. rokiem życia. Do grupy podwyższonego ryzyka należy również zaliczyć mamy karmiące piersią.

Jednym z głównych działań niepożądanych antykoncepcji z estrogenem może być groźna choroba – zakrzepica. Dlatego podczas wizyty u ginekologa niezbędny jest dokładny wywiad lekarski, który zweryfikuje, czy pacjentka powinna stosować wyłącznie antykoncepcję jednoskładnikową (dwuskładnikowa pozostaje jednak relatywnie bezpieczna dla młodych, zdrowych kobiet). Dowiedz się więcej na temat jednoskładnikowej tabletki antykoncepcyjnej >>

Wpływ hormonów na kondycję skóry

Hormony a zdrowie skóry

Estrogen i progestagen to hormony, które w naturalnej postaci występują w organizmie kobiety. Pierwszy (jako estradiol, estron i estriol) pełni ważne funkcje np. w rozwoju narządów płciowych i gruczołów sutkowych, wspiera przygotowania organizmu do ciąży, reguluje cykl miesiączkowy. Drugi (jako progesteron) bierze między innymi udział w przygotowaniu gruczołów piersiowych do laktacji, ułatwia zapłodnienie i pomaga w prawidłowym utrzymaniu ciąży.

Oba hormony mogą też mieć duży wpływ na funkcjonowanie organizmu w innych obszarach zdrowotnych. Przykładem, na który wiele kobiet zwraca szczególną uwagę, są problemy dermatologiczne. Zaburzenia hormonalne – związane z działaniem zarówno estrogenów, jak i progesteronu – mogą bowiem prowadzić do pogorszenia kondycji skóry:

• powodować wzmożone wysuszenie;
• zwiększać ryzyko występowania podrażnień;
• wywoływać trądzik;
• zaburzać funkcjonowanie gruczołów łojowych;
• powodować przebarwienia;
• utrudniać procesy regeneracyjne skóry;
• przyspieszać starzenie.

Zaburzenia hormonalne mogą wpływać nie tylko na kondycję skóry, ale również na stan całego organizmu i samopoczucie. Dlatego ważne jest, aby nie bagatelizować żadnych niepokojących objawów, skonsultować się z ginekologiem i wykonać zlecone przez niego badania hormonów. Dotyczy to wszystkich kobiet, choć szczególnie powinny mieć to na uwadze pacjentki w wieku dojrzałym. Przeczytaj o progestagenie w antykoncepcji hormonalnej >>

Jednoskładnikowa antykoncepcja a problemy skórne

Każda kobieta może reagować na stosowanie antykoncepcji hormonalnej w inny sposób. Wszystko zależy od indywidualnych uwarunkowań, a skutki mogą być zarówno negatywne, jak i pozytywne. Dotyczy to również wpływu antykoncepcji na cerę. U niektórych kobiet przyjmujących antykoncepcję jednoskładnikową mogą wystąpić np.

• trądzik;
• świąd skóry;
• wysypka;
• zwiększona produkcja łoju;
• zapalenia skóry.

Wpływ na trądzik – nie zawsze negatywny

Jak pokazują badania, antykoncepcja hormonalna może również wpływać na poprawę kondycji skóry. Działanie tabletek jest w tym zakresie uzależnione od rodzaju zawartych w nich hormonów. Korzystne właściwości mają progestageny o działaniu antyandrogennym. Co to oznacza? Androgeny to hormony, które jeśli występują w organizmie w nadmiarze, prowadzą do wystąpienia trądziku i wzmożonego przetłuszczania się włosów (powiększają gruczoły łojowe i nasilają produkcję łoju)¹. Badania naukowe dowiodły, że progestagen o właściwościach antyandrogennych powoduje zmniejszenie zmian trądzikowych i poprawia stan skóry^{1, 2}. Ma to znaczenie zarówno dla jej kondycji, jak i dla jakości życia kobiet zmagających się z trądzikiem. Poznaj objawy nietrafionej antykoncepcji hormonalnej >>

Inne problemy dermatologiczne

Stosowanie antykoncepcji hormonalnej może oprócz trądziku powodować też inne problemy skórne. W przypadku tabletek jednoskładnikowych mogą to być wysypki, przebarwienia, swędzenie, zapalenie skóry, łojotok czy zwiększone wydzielanie potu. Dlaczego tak się dzieje? Musisz pamiętać, że antykoncepcja hormonalna jest lekiem i jak każdy lek, nawet najłagodniejszy, może wywołać działania niepożądane, między innymi takie, które dotyczą kondycji skóry.

Jednak niechciane objawy wcale nie muszą u Ciebie wystąpić podczas stosowania tabletek – każda kobieta jest inna i może inaczej reagować na konkretny lek oraz jego składniki. Dlatego ważne jest indywidualne podejście do antykoncepcji, stosowanie się do zaleceń lekarza i zgłaszanie się na wizytę w przypadku pojawienia się jakichkolwiek niepokojących objawów. Sprawdź, czy można przyjmować tabletki antykoncepcyjne przy żylakach >>

Poprawa kondycji skóry podczas stosowania jednoskładnikowej antykoncepcji

Pielęgnacja skóry twarzy

W obliczu ewentualnego negatywnego wpływu antykoncepcji na cerę szczególnego znaczenia nabiera codzienna pielęgnacja skóry twarzy. Przede wszystkim należy pamiętać o:

• odpowiednim oczyszczaniu – dobieraj delikatne preparaty, które jednocześnie skutecznie usuwają makijaż i nadmiar sebum;
• właściwym nawilżeniu – pomogą Ci w tym lekkie kremy o właściwościach nawilżających;
• sprawdzaniu składu kosmetyków – nie stosuj produktów, które zawierają alkohol, aluminium, ftalany lub inne składniki mające negatywny wpływ na kondycję skóry oraz zdrowie całego organizmu;
• rozsądnym makijażu – „ciężkie” kosmetyki i mocny makijaż zarezerwuj jedynie na specjalne okazje;
• ostrożnej ekspozycji na słońce – skóra narażona na promieniowanie słoneczne może mieć większe skłonności np. do przebarwień.

Wpływ stylu życia na kondycję skóry

Właściwa pielęgnacja cery nie jest jedyna na liście punktów dotyczących troski o skórę, jeśli przyjmujesz antykoncepcję hormonalną. Oto, na co jeszcze powinnaś zwrócić uwagę:

• picie odpowiedniej ilości wody – w ten sposób zadbasz o nawilżenie skóry również od wewnątrz; właściwe nawodnienie pomaga w zapobieganiu podrażnieniom i wysuszeniu, a także w zachowaniu elastyczności i naturalnego blasku skóry; może nawet sprawić, że drobne zmarszczki staną się mniej widoczne;
• zbilansowaną dietę – nie może w niej zabraknąć warzyw i owoców; staraj się jeść jak najmniej słodyczy i produktów przetworzonych, a w razie potrzeby skonsultuj się z dietetykiem;
• aktywność fizyczną – regularny ruch wpływa zbawiennie na całe ciało, również na skórę, która dzięki zwiększonemu przepływowi krwi otrzymuje więcej składników odżywczych i jest lepiej dotleniona;
• zdrowy sen – odpowiednia higiena snu działa na skórę jak najlepszy kosmetyk; pamiętaj, że zdrowy nocny wypoczynek to czas regeneracji dla całego organizmu, również dla Twojej cery;
• unikanie stresu – nie da się go wyeliminować całkowicie, ale staraj się ograniczać jego wpływ na swoje życie; nie przejmuj się sprawami, na które nie masz wpływu, świadomie reaguj na różne sytuacje, korzystaj z technik relaksacyjnych, a Twoja skóra Ci za to podziękuje;
• regularne badania – kontroluj swoje zdrowie, a planując badania, nie zapominaj o sprawdzeniu, jaki jest stan Twojej gospodarki hormonalnej.

Konsultacja z dermatologiem

Stosowanie jednoskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych, tak jak każdej innej antykoncepcji hormonalnej, powinno odbywać się przede wszystkim pod okiem ginekologa. Jednak jakiekolwiek problemy dermatologiczne, zaobserwowane podczas przyjmowania tabletek, warto jest skonsultować również z dermatologiem. Czasem zdrowy tryb życia nie wystarczy przy problemach skórnych i dobrze jest zasięgnąć porady specjalisty. Dowiedz się, czym jest nowoczesna antykoncepcja >>

Podsumowanie i wnioski

Antykoncepcja hormonalna jest lekiem, a zatem może powodować działania niepożądane, między innymi problemy ze skórą. Jednak to, czy rzeczywiście takie objawy wystąpią, zależy od wielu czynników. Ponieważ każda kobieta jest inna, bardzo ważną rolę odgrywa indywidualne podejście do wyboru antykoncepcji. Oznacza to, że metoda powinna być dopasowana przez ginekologa na podstawie dokładnego wywiadu lekarskiego oraz wyników zleconych badań. W kontekście kondycji skóry istotne są również: jej właściwa pielęgnacja, zdrowy tryb życia, a także konsultacja z dermatologiem. Czytaj także: Antykoncepcja a ciąża – kiedy odstawić starając się o dziecko? Antykoncepcja po 40. roku życia Antykoncepcja dla otyłych Antykoncepcja przy karmieniu piersią Antykoncepcja dla palących